Her okunan kitap insana bir şeyler öğretiyor. Bu aralar okuduğum kitaplardan biri arkadaşım Esen’in hediye ettiği Binbir Bahçe Masalları adlı kitap. Ceylan Orhun bu kitapta Gökova Körfezini seyreden bahçesini ayları gözeterek yazmış. Neler dikmiş, börtü böceğinden, rüzgarına , yağmuruna nasıl uğraşmış öğreniyorsunuz.Oldukça yoğun bir kitap. Demem o ki konuyla ilgili olmayanların hemen bırakması da olası. Bitkilerin Latince adlarından en detaylı biçimde yetiştiriliş şekillerine, bahçedeki serüvenlerinden bahçecilik konusunda yazan yazarlardan alıntılara pek çok şey bulabiliyorsunuz.
Kitaptan kendi bahçemle ilgili ipuçları biriktirirken, satır aralarında geçen bilmediğim sözcükler de beni yeni aramalara ve bilgilere götürüyor. Örneğin 26 Kasım 2007 günlüğünden yaptığı alıntıda ” Post turfanda tüm yeşil domatesleri topladım, bahçe kuru soğanlarıyla chutney yapmaya koyuldum.” demiş.”Bu chutney de ne ola , ben bundan yemedim. “diye yola çıktım. Bu bir çeşit Hint sosu, çeşnisiymiş. Bir çok tarif de buldum. Öyle reçel gibi pirincin, pitanın yanında iyi gidiyormuş. Hemen bir kaç tarif verelim. İşte şurada . Bu arada tarif ararken Azerbaycan vikisinde çatni tarifi buldum aynen şöyle :
Çatni adətən tərəvəzlərdən hazırlanır. Bəzən isə meyvələrdən də çatni hazırlayırlar. Çatninin hazırlanması uzun vaxt tələb edir. Belə ki, bütün komponentlər tamamilə həll olunub bişməlidir.
Çatni adətən şirin və dadlı olur. O iştahanı artırır və həzm sistəmini sürətləndirir. Yeməklə eyni vaxtda başqa qabda stola qoyulur və kim istəsə zövqünə uyğun olaraq yeməyinə əlavə edir. Hindistanda əsasən kokoslu, naneli, araxisli çatni daha məşhurdur.
Kültürel antropoloji kitabımdan ise orangutan Chantek hakkında bilgi edindim. Bizim zamanımızda Koko vardı goril, antropoloji dersinde öğrenmiştik. İşaret dilini öğrenen.Bu Chantek de öğrenmiş. Bir de web sitesini buldum. Koko 2018 yılında ölmüş. Chantek de 2017 yılında, 39 yaşında. Malayca ve Endonezya dilince Chantek güzel, hoş demekmiş. Tabii işaret dilini öğrendi diye ayrıcalıklı ve az biraz zeki diye övülen Chantek ya da Koko’yu kendimizle karşılaştırıp, en bi akıllısı, zekisi bizi triplerine girmemiz, sinir bozucu. Kendi dillerini konuşan hayvanların bizden akıllı olduğunu düşünüyorum ben. Bizim gibi ekolojik seri katiller de değiller.
Bu aralar ağır filmler, diziler izlemek istemiyor canım. Hüsam ile birlikte Netflix’ten Fauda’yı izliyoruz. Ben ayrıca Never have I ever dizisini izledim. Çok tatlı bir Hintli Amerikalı kızı canlandırıyor Kanadalı Srilanka Tamil kökenli oyuncu Maitreyi Ramakrishnan Üstelik de bu ilk dizisi. seçmelere katılan 15 bin kişinin içinden seçilmiş. 2001 doğumlu. Artık dizilerde 2000 sonrası gençleri görür olduk. Ay iyice yaşlandık diyorum kendi kendime.
